Alpullu - Korugan / Sığınak

Bizdeki anlamıyla Orta Asya'daki anlamı farklı... Orta Asya'da kral mezarlarına deniyor. "Koru" kelimesi "kara" demek ve "gan" sözcüğü ise "han" anlamına geliyor. Yani Kara-Han... Korugan, Karahan'ın mezarı veya kabri anlamında... Biz "savaşlara yönelik sığınak" anlamında kullanıyoruz.

Korugan kelimesinden esinlenmiş savaşa hazırlık olmak üzere yükseltili veya tepe görünümlü betondan yapılmış mevzilere "korugan" demişiz. Dünya literatüründe korugan Tümülüs demek ama bizim askeri literatürümüze savunma amaçlı olarak yapılan yükseltili beton mevziler anlamında girmiş. Hem sığınak hem mevzii...

Höyükler gibi, kimi zaman tekil olarak, kimi zaman da bir kaç tanesi yan yana birleştirilerek yapılmış. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Balkandan gelecek Alman saldırısına karşı 1937 sonrasında Kırklareli'den başlayıp Çatalca'ya kadar uzanan bir hat üzerinde çok sayıda beton korugana / sığınağa ihtiyaç duyulmuş.

Şeker Fabrikasının alt tarafında, demiryolu kenarındaki karayolundan Düğüncülü köyüne doğru yürürseniz sağ tarafta bir korugan / sığınak olduğunu görürsünüz. Yarısı küçük bir tepe gibi toprağın üzerinde ve diğer yarısı ise toprağın altına gömülü.... Kalın beton yığını duvarlardan yapılmış... Sığınak "L" harfi şeklinde düzenlenmiş... İki veya üç göz odası varmış. Trakya'da bu tür koruganlardan / sığınaklardan oluşan yüzlerce kilometre uzunluğundaki savunma düzenlemesine o yıllarda Çakmak Hattı adı verilmiş.

Birinci Dünya Savaşı'nda "tabyalar", İkinci Dünya Savaşı'nda ise "koruganlar / sığınaklar" ön planda... Nedeni uçaklar... Tabya felsefesi ve koruma sistemi uçaklar nedeniyle geçerliliğini yitirince askeriye savunma sisteminde koruganlara ağırlık vermiş. Hem savunma amaçlı olarak yapılmış, hem de cephanelik ve ateş etme mevzii olarak... Bunun yanında küçük askeri birliklerin savaş zamanında yatıp kalkacakları küçük kışla birimleri olması niyetiyle...

.

Korugan - Sığınak